Ժողովրդական պաշտպանի հայտարարությունը Աշխատավորների միջազգային օրվա կապակցությամբ
Մայիսի 1-ը աշխատավորների միջազգային օրն է, որը նշում է աշխատավորների պատմական պայքարն ամբողջ աշխարհում և խորհրդանշական կերպով ընդգծում է աշխատողների համար արժանապատիվ աշխատանքային պայմաններ ապահովելու անհրաժեշտությունը։
Ժողովրդական պաշտպանի գրասենյակին, ամեն տարի մարդիկ դիմում են՝ աշխատանքային իրավունքների խախտումների պատճառով։ Մի շարք անձանց նկատմամբ հաստատվել է խտրականություն և տրվել են համապատասխան հանձնարարականներ։ Աշխատանքային իրավունքների իրացման հետ կապված մարտահրավերները մանրամասն վերանայվում են մեր խորհրդարանական զեկույցում, և բոլոր համապատասխան գերատեսչություններին տրամադրվում են խնդիրները շտկելու ուղիներ։
Հատկապես ուշագրավ են երկրում առկա մարտահրավերները՝ կանանց աշխատանքային իրավունքների առումով։ Չնայած 2021 թվականին Աշխատանքային օրենսգրքում որոշ դրական փոփոխություններ են կատարվել, հղիության, ծննդաբերության և երեխայի խնամքի պատճառով արձակուրդ ստանալը մնում է հիմնական մարտահրավեր:
Ելնելով վերոգրյալից՝ Վրաստանի Ժողովրդական պաշտպանը սահմանադրական բողոք է ներկայացրել Վրաստանի Սահմանադրական դատարան և պահանջել չեղարկել Աշխատանքային օրենսգրքի 39-րդ հոդվածի այն նորմերը, որոնք նախատեսում են հղիության և ծննդաբերության պատճառով վարձատրվող արձակուրդի հատուցում միայն միանվագ, առավելագույնս 1000 լարիի չափով և որը նախատեսում է հավելյալ վարձատրության հնարավորություն գործատուի և աշխատողի լրացուցիչ վարձատրությամբ:
Սահմանադրական հայցի համաձայն՝ աշխատանքային օրենսգրքի ներկայիս կարգավորումը հակասում է Վրաստանի Սահմանադրության 11-րդ հոդվածին (իրավահավասարության իրավունք), 26-րդ հոդվածին (աշխատանքի իրավունք) և 30-րդ հոդվածին (մոր և երեխաների իրավունքներ): Խնդրահարույց է դրա անբավարարության պատճառով պարտադիր օգնության չափի սահմանումը, ինչպես նաև ծնողի արձակուրդի փոխհատուցման ձևական կարգավորումը, որի իրացումը կախված է միայն գործատուի բարի կամքից։ Այս պայմաններում անհնար է դառնում արձակուրդ վերցնել հղիության և երեխայի խնամքի պատճառով մասնավոր հատվածում։
Հուսով ենք, որ Վրաստանի Սահմանադրական դատարանը կկիսի մեր սահմանադրական պահանջի փաստարկները և հակասահմանադրական կճանաչի Աշխատանքային օրենսգրքի 39-րդ հոդվածի գործող կարգավորումը և պատշաճ հնարավորություն կընձեռի Վրաստանում պաշտպանելու կանանց և երեխաների իրավունքները։