2020 թվականի սեպտեմբերի 25-ին Վրաստանի Մարդու իրավունքների պաշտպանը և Մարդու իրավունքների պաշտպանին առընթեր ազգային փոքրամասնությունների խորհուրդը առաջարկություններ ներկայացրեցին ազգային փոքրամասնությունների իրավունքների պաշտպանության և քաղաքացիական ինտեգրման վերաբերյալ:

Ազգային փոքրամասնությունների խորհրդի առաջարկությունները ներառում են հետևյալ խնդիրները.

• Քաղաքացիական ինտեգրման կարևորության և անհրաժեշտության վերաբերյալ հասարակության իրազեկության բարձրացում
• Ազգային փոքրամասնությունների լիարժեք մասնակցություն որոշումների կայացման գործընթացում
• Կրթություն՝ նախադպրոցական, դպրոցական և բարձրագույն կրթության հասանելիություն
• Մշակութային ինքնության պաշտպանություն և զարգացում
• Հակաարևմտյան քարոզչության վերացմանը նպաստող ԶԼՄ-ների և տեղեկատվության հասանելիություն
• Գենդերային հավասարություն և այլ խնդիրներ

Իր ողջույնի խոսքում Վրաստանի Մարդու իրավունքների պաշտպան Նինո Լոմջարիան նշեց, որ ազգային փոքրամասնությունների իրավունքների պաշտպանությունը և քաղաքացիական ինտեգրման խթանումը՝ գրասենյակի առաջնահերթություններից է, որը պարբերաբար արտացոլվում է խորհրդարանական զեկույցներում:

«Ցավոք, Մարդու իրավունքների պաշտպանին առընթեր ազգային փոքրամասնությունների խորհրդի կողմից այսօր ներկայացված առաջարկությունների մի մասը տարիներ շարունակ չի լուծվել: Կան խնդիրներ, որոնց լուծումը երկար ժամանակ է պահանջում, բայց կարճ ժամանակահատվածում միանգամայն հնարավոր էր ապահովել ազգային փոքրամասնությունների ակտիվ և իրական մասնակցությունը որոշումների կայացման գործընթացում, ինչպես նաև դասագրքեր պատրաստել և ներկայացնել, և շատ այլ խնդիրներ կարելի էր լուծել:

Դրանում պետք է ընդգծել ինտեգրման գործընթացին խոչընդոտող հասարակության խտրական միջավայրը։ Ագրեսիան հատկապես աճել է համաճարակի ֆոնին, իսկ սոցիալական ցանցերում էլ ավելի է տարածվել սոցիալական փոքրամասնությունների նկատմամբ բացասական վերաբերմունքը:

Իհարկե, մենք ունենք հաջողություններ, օրինակ՝ պետական լեզվի դասավանդման, ինչպես նաեւ այսպես կոչված 1 + 4 համակարգ: Բայց այս առաջընթացը հաճախ կա՛մ հետաձգվում է, կա՛մ շատ քիչ է: Սա վերաբերում է նաև լրատվամիջոցների հասանելիությանը:

Քաղաքական կուսակցությունների համար կարևոր է, որ իրենց ծրագրերում ավելի լայն ընդգրկվեն ազգային փոքրամասնությունների ինտեգրման և իրավունքների պաշտպանության խնդիրները և այսպես կոչված Ելքի ցուցակներում ընդգրկել ազգային փոքրամասնությունների ավելի շատ ներկայացուցիչներ», - ասաց Մարդու իրավունքների պաշտպանը:

Միջոցառմանը նաև ողջույնի խոսքով ելույթ ունեցան Վրաստանի պետքարտուղարի հաշտեցման և քաղաքացիական հավասարության հարցերով տեղակալ Լիա Գիգաուրին և ԱՄՆ-ի Միջազգային զարգացման գործակալության ժողովրդավարության, իրավունքների և կառավարման գրասենյակի փոխտնօրեն Լորա Բերգերը:

Ազգային փոքրամասնությունների խորհրդի համակարգող Կոբա Չոպլիանին և Ազգային փոքրամասնությունների խորհրդի գործադիր քարտուղար Իզաբելլա Օսիպովան խոսեցին ազգային փոքրամասնությունների պաշտպանության և ինտեգրման քաղաքականության հիմնական խնդիրների մասին:

Ազգային փոքրամասնությունների խորհրդի անդամները ներկայացրեցին երկրում ազգային փոքրամասնությունների իրավական կարգավիճակը, առկա մարտահրավերները և դրանց հաղթահարման համար մշակված առաջարկությունները. Մարի Առաքելովան և Նաիրա Բեպիեվան խոսեցին կրթության հարցերի շուրջ, մշակույթի առումով մարտահրավերները վերանայեց Եվգենիա Կոտանիդին, սոցիալ-տնտեսական և քաղաքական ինտեգրման ուղղությունը քննարկեցին Առնոլդ Ստեփանյանը և Ագիթ Միրզոեվը, Ռիմա Գարիբյանը և Zաուր Խալիլովը խոսեցին լրատվամիջոցների և տեղեկատվության մատչելիության խնդիրների մասին, կանանց իրավունքները և գենդերային հավասարությունը ներկայացրեցին Լեյլա Սուլեյմանովան և Լիլի Սաֆարովան, Գեորգի Թումասյանը ներկաներին ներկայացրեց նոր սերնդի մարտահրավերները:

Միջոցառումը կազմակերպել է Մարդու իրավունքների պաշտպանին առընթեր հանդուրժողականության կենտրոնը: Աջակցում է ԱՄՆ-ի միջազգային զարգացման գործակալության (USAID) կողմից ֆինանսավորվող Վրաստանի ՄԱԿ-ի ասոցիացիայի (UNAG) «Հանդուրժողականության, քաղաքացիական իրազեկման և ինտեգրման աջակցության ծրագրիրը» (PITA):