1987 թվականից սկսած ամեն տարի մայիսի 31-ը Ծխախոտի դեմ պայքարի միջազգային օրն է՝ աշխարհի ուշադրությունը հրավիրելու ծխախոտի համաճարակի և դրա հետևանքների վրա։

Վրաստանի Ժողովրդական պաշտպանը ողջունում է 2017-2019 թվականներին երկրում ծխախոտի դեմ պայքարի օրենսդրության խստացումը, որը պետք է արդյունավետ քայլ համարել բնակչության առողջությանը սպառնացող կարևոր վտանգներից մեկը կանխելու համար։ Սակայն այս առումով բացասական կարող է գնահատվել 2024 թվականի մայիսի 29-ին Հարկային օրենսգրքում[1] խորհրդարանի կողմից երեք ընթերցմամբ ընդունված օրենքի նախագիծը, որով 1 կիլոգրամ ծխախոտի[2] ակցիզային դրույքաչափը 60 լարիից իջեցվել է 30 լարիի։ Այս փոփոխությունը հակասում է Առողջապահության համաշխարհային կազմակերպության «Ծխախոտի դեմ պայքարի մասին» շրջանակային հռչակագրին և հռչակագրի 6-րդ հոդվածով սահմանված սկզբունքներին, որոնց համաձայն՝ պայմանավորվող կողմերը ընդունում են, որ սակագնային և հարկային միջոցները արդյունավետ և կարևոր միջոց են ծխախոտի սպառումը նվազեցնելու տարբեր հատվածներում, հատկապես երիտասարդների շրջանում։

Մի քանի տարի առաջ Վրաստանի Ժողովրդական պաշտպանը «Ծխախոտի դեմ պայքարի ոլորտում առկա իրավիճակի մասին» հատուկ զեկույցում մատնանշել էր անչափահասների համար ծխախոտի արտադրանքի հեշտ հասանելիության վտանգները։ Ուստի ցավալի է օրենսդրության մեջ այնպիսի փոփոխություններ ընդունելը, որոնք հակասում են օրենսդրությամբ ճանաչված քաղաքացիների առողջության պաշտպանության նպատակով ծխախոտի արտադրանքի հասանելիությունը նվազեցնելու նպատակին։

Վրաստանի Ժողովրդական պաշտպանը կարևորում է լիազոր մարմինների կողմից ծխախոտի մասին օրենսդրության շարունակական արդյունավետ մոնիտորինգը, ներառյալ անչափահասների արդյունավետ պաշտպանությունը ծխախոտի վնասակար ազդեցությունից և էլեկտրոնային ծխախոտի և ջերմային ծխախոտի օգտագործման վերահսկումը փակ տարածքներում, ինչպես նաև հույս է հայտնում, որ Վրաստանի խորհրդարանը չի աջակցի ապագայում նախաձեռնված նման փոփոխություններին, որոնք կնպաստեն ծխախոտի արտադրանքի մատչելիության բարձրացմանը։

[1] Օրինագիծը հասանելի է. <https://info.parliament.ge/#law-drafting/28103 >

[2] Արտաքին տնտեսական գործունեության ապրանքային անվանացանկի N2403 19 ծածկագրով սահմանված ապրանքներ.