Կանխարգելման ազգային մեխանիզմի աշխատանքային մեթոդների վերաբերյալ շարունակական ուսուցում
2024 թվականի հուլիսի 17-19-ը Եվրոպական միության ծրագրի՝ «Աջակցություն Վրաստանի Ժողովրդական պաշտպանի գրասենյակին» կազմակերպմամբ, Վրաստանի Ժողովրդական պաշտպանի գրասենյակի աշխատակիցների և Հատուկ կանխարգելիչ խմբի անդամների համար անցկացվեց դասընթաց՝ ազգային մեխանիզմի աշխատանքային մեթոդների վերաբերյալ։
Հանդիպումների ընթացքում քննարկվել են աշխատանքի մեթոդաբանությունը, առկա մարտահրավերները և դրանց լուծման ուղիները: Դասընթացը վարում էր միջազգային փորձագետ, ՄԱԿ-ի խոշտանգումների կանխարգելման ենթահանձնաժողովի և Խոշտանգումների կանխարգելման եվրոպական կոմիտեի անդամ Վիկտոր Զախարիան։
Նշենք, որ Վրաստանի կանխարգելման ազգային մեխանիզմը 2024 թվականի հուլիսի 16-ին դարձավ 15 տարեկան։ 2009 թվականի հուլիսի 16-ին «Ժողովրդական պաշտպանի մասին» Վրաստանի օրգանական օրենքում կատարված փոփոխությունների համաձայն՝ Վրաստանի Ժողովրդական պաշտպանն իրականացնում է խոշտանգումների և այլ դաժան, անմարդկային կամ նվաստացնող վերաբերմունքի կամ պատժի կանխարգելման ազգային մեխանիզմի գործառույթները, որը նախատեսված է Խոշտանգումների դեմ ՄԱԿ-ի հռչակագրի կամընտիր արձանագրությամբ: Այդ նպատակով Վրաստանի Ժողովրդական պաշտպանին կից ստեղծվել է հատուկ կանխարգելիչ խումբ, որի աշխատանքները համակարգում է Ժողովրդական պաշտպանի աշխատակազմի կանխարգելման ազգային մեխանիզմի վարչությունը։ Կանխարգելման ազգային մեխանիզմը պարբերաբար ստուգում է կալանավորված, բանտարկված կամ ազատության մեջ այլ կերպ սահմանափակված անձանց վիճակը՝ նրանց խոշտանգումներից և այլ դաժան, անմարդկային կամ նվաստացնող վերաբերմունքից կամ պատժից պաշտպանելու նպատակով։ 2009-2023 թվականներին Կանխարգելման ազգային մեխանիզմն իրականացրել է 2045 կանխարգելիչ այց։ Կանխարգելիչ այցերի արդյունքներն արտացոլված են ինչպես հետայցելությունից, այնպես էլ հատուկ և տարեկան հաշվետվություններում: Նշված զեկույցներում պարունակվող առաջարկությունների իրականացման նպատակով Խոշտանգումների կանխարգելման ազգային մեխանիզմը կառուցողական երկխոսություն է վարում շահագրգիռ կողմերի հետ և, համաձայն Խոշտանգումների և այլ դաժան, անմարդկային կամ նվաստացնող վերաբերմունքի դեմ ՄԱԿ-ի հռչակագրի կամընտիր արձանագրության, համագործակցում է ՄԱԿ-ի Խոշտանգումների կանխարգելման ենթահանձնաժողովի հետ, որը դրական է գնահատում մեխանիզմի գործունեությունը Վրաստանում։ Մասնավորապես, 2023 թվականին Վրաստան կատարած այցին հաջորդած մամուլի հաղորդագրության մեջ ասվում է, որ Կանխարգելման ազգային մեխանիզմը համակարգված և պրոֆեսիոնալ կերպով վերահսկում է ազատազրկման վայրերը և այլ սահմանափակումների վայրերը։