Նոյեմբերի 25-ը Կանանց նկատմամբ բռնության վերացման միջազգային օրն է, որի նպատակն է բարձրացնել հանրային իրազեկությունը, ճանաչել առկա մարտահրավերները և նախանշել բռնության դեմ պայքարի ապագա ռազմավարությունները: Բացի այդ, այս օրը նշանավորում է գենդերային բռնության դեմ 16-օրյա համաշխարհային արշավի սկիզբը։

Անկախ օրենսդրական կամ ինստիտուցիոնալ փոփոխություններից, կանանց նկատմամբ բռնությունը և ընտանեկան բռնությունը Վրաստանում մնում են կարևոր մարտահրավեր։ Կանխարգելման, ժամանակին հայտնաբերման և դեպքերին արդյունավետ արձագանքելու ուղղությամբ դեռ շատ խնդիրներ կան։

Օրենսդրության մակարդակով խնդիր է մնում սեռական բռնության սահմանումը միջազգային չափանիշներին համապատասխանեցնելը։ Մասնավորապես՝ փոխելով բռնաբարության առկա սահմանումը և դրանում որոշել ազատ և կամավոր համաձայնության բաղադրիչը։ Մանկական ամուսնությունների և նշանադրության տեմպերը տագնապալի են: Ծառայությունների զարգացման գործակալության ներկայացրած վիճակագրության համաձայն՝ 2020 թվականին որպես անչափահաս ծնող գրանցվել է 479 աղջիկ, 2021 թվականին՝ 476, իսկ 2022 թվականի 6 ամսում 189 աղջիկ։

Ընտանեկան բռնության դեպքերի բարձր մակարդակը և կանխարգելման միջոցների բացակայությունը շարունակում են մնալ կարևոր մարտահրավեր։ Վրաստանի Ներքին գործերի նախարարության 2022 թվականի 9 ամիսների տվյալներով՝ ընտանեկան բռնության հնարավոր փաստերի վերաբերյալ 6520 խափանման միջոց է կիրառվել, 3064 փաստով հետաքննություն է սկսվել։ Տագնապալի է բռնության ծայրահեղ ձևերի, սպանությունների և կանանց սպանության փորձերի մասշտաբները, որոնք տարեցտարի նվազման միտումով չեն բնութագրվում։ Ժողովրդական պաշտպանին հասանելի պաշտոնական վիճակագրական տվյալների համաձայն՝ 2022 թվականի 10-րդ ամսում Վրաստանում գրանցվել է կանանց սպանության 18 դեպք, որից 11-ի դեպքում հայտնաբերվել է ընտանեկան հանցագործության նշան։ Շատ ավելի բարձր է սպանության փորձի ցուցանիշը, որտեղ 32 դեպքից 26-ը կատարվել է որպես ընտանեկան հանցագործություն։

Կանանց նկատմամբ և ընտանեկան բռնության դեպքերի վերաբերյալ պետական ​​գերատեսչությունների միջև համաձայնեցված և համակարգված աշխատանքը մնում է մարտահրավեր: Արդյունքում՝ գենդերային հիմքով հանցագործություններին պետության արձագանքն անարդյունավետ է։ Նշված մոտեցումը էապես թուլացնում է քրեական իրավունքի քաղաքականության իրականացումը գործնականում։

Կանանց տնտեսական անկախության աճն ուղղակիորեն կապված է բռնի միջավայրից հեռանալու հնարավորության հետ։ Այս գործընթացում անխուսափելիորեն կարևոր է բնակարանային ապահովության երկարաժամկետ աջակցությունը, աշխատանքի և մասնագիտական ​​ուսուցման հնարավորությունների զարգացումը և կանանց տնտեսական աջակցությունը: Բացի այդ, անհրաժեշտ է իրականացնել հանրային իրազեկման քարոզարշավներ և ինտեգրել իրավահավասարության սկզբունքները բոլոր տեսակի կրթության մեջ, ինչը հետագայում կերաշխավորի էական իրավահավասարությունը։

Ըստ այդմ, Վրաստանի Ժողովրդական պաշտպանը կոչ է անում Վրաստանի խորհրդարանին, կենտրոնական և տեղական իշխանություններին առաջնահերթություն տալ հետագա միջոցառումների իրականացմանը.

• Կատարելագործել սեռական բռնության վերաբերյալ օրենսդրությունը և, միջազգային չափանիշներին համապատասխան, սեռական բռնության սահմանումը հիմնել զոհի ազատ, իրական և կամավոր համաձայնության բացակայության վրա.
• Գենդերային իրավահավասարության խնդիրները պետք է ներառվեն կրթության բոլոր տեսակների մեջ և պետք է ծրագրվեն իրազեկման արշավներ՝ գենդերային իրավահավասարության և ընտանեկան բռնության հարցերի վերաբերյալ հանրային իրազեկվածությունը բարձրացնելու նպատակով.
• Հաստատել կանանց նկատմամբ և/կամ ընտանեկան բռնության զոհերի նույնականացման, նրանց պաշտպանության, օգնության և վերականգնման ազգային ուղղորդման ընթացակարգերի փաստաթուղթը.
• Պլանավորել համապատասխան նախագծեր և ծրագրեր՝ խթանելու կանանց տնտեսական հզորացումը: