2023 թվականի դեկտեմբերի 14-ին Սահմանադրական դատարանը բավարարեց Վրաստանի Ժողովրդական պաշտպանի սահմանադրական հայցը[1] և հակասահմանադրական համարեց ինքնաբուխ հավաքի/դրսևորման դեպքում մունիցիպալիտետի գործադիր մարմնին 5 օր շուտ իրազեկելու պարտավորությունը։

Մասնավորապես, Վրաստանի Սահմանադրության 21-րդ հոդվածի առաջին պարբերության առնչությամբ ոչ սահմանադրական է ճանաչվել՝ «Հավաքների և դրսեւորումների մասին» Վրաստանի օրենքի 8-րդ հոդվածի առաջին պարբերության այն նորմատիվային բովանդակությունը, որը նախատեսում է հավաքի/դրսևորման անցկացման ամսաթվից հինգ օր շուտ գործադիր մարմնին ծանուցելու պարտավորություն, երբ հավաքի/դրսևորման ինքնաբուխության պատճառով հնարավոր չէ ժամանակին նախազգուշացնել։[2]

Հատկանշական է, որ Սահմանադրական դատարանի պլենումը նշված որոշմամբ փոխեց դատարանի նախադեպային օրենքով նախկինում հաստատված պրակտիկան, որը չէր ներառում մարդկանց և տրանսպորտի տեղանքում անարգել ինքնաբուխ բողոքի ցույցի իրավունքը՝ առանց նախազգուշացում՝ որպես Վրաստանի Սահմանադրության 21-րդ հոդվածի առաջին պարբերությամբ պաշտպանվող մաս։

Ըստ Սահմանադրական դատարանի՝ Վրաստանի պատմական փորձը ցույց է տալիս, որ հավաքների և ցույցերի իրավունքը հատուկ նշանակություն ունի վրաց հասարակության համար։ Տասնամյակներ շարունակ հանրային հավաքները եղել են պետական ​​շահերի պաշտպանության, հասարակական կարծիք ձևավորելու, բողոք արտահայտելու, գաղափարների, արժեքների շուրջ համախմբվելու կամ պայքարելու արդյունավետ և հաճախ օգտագործվող միջոց։ [3]

Սահմանադրական դատարանի որոշմամբ՝ Վրաստանի Սահմանադրության 21-րդ հոդվածով պաշտպանվող հավաքների ազատությունը պաշտպանում է ինչպես նախապես կազմակերպված, այնպես էլ ինքնաբուխ հավաքների և ցույցերի անցկացման հնարավորությունը, քանի որ առանձին դեպքերում հավաքների և ցույցերի արդյունավետությունը պահանջում է անհապաղություն, ժամանակի ձգձգումները և հանրային արձագանքի անհապաղ արտահայտումը, համապատասխանաբար, ինքնաբուխ հավաքներ և ցույցեր անցկացնելու իրավունքը, ներառյալ տրանսպորտի վայրում կամ տրանսպորտի շարժը խափանելով, պատկանում է հավաքների և ցույցերի ազատության պահպանվող տարածքին։[4]

[1] Վրաստանի Սահմանադրական դատարանի 2023 թվականի դեկտեմբերի 14-ի N3/3/1635 որոշումը «Վրաստանի Ժողովրդական պաշտպանն ընդդեմ Վրաստանի խորհրդարանի» գործով։ Հասանելի է. https://www.constcourt.ge/ka/judicial-acts?legal=16052;

[2] Վրաստանի սահմանադրական դատարանի 2002 թվականի նոյեմբերի 5-ի թիվ 2/2/180-183 որոշմամբ սահմանված ստանդարտը և 2010 թվականի նոյեմբերի 10-ի թիվ 4/482,483,487,502 արձանագրային արձանագրությունը.

[3] Վրաստանի Սահմանադրական դատարանի 2023 թվականի դեկտեմբերի 14-ի N3/3/1635 որոշումը, II-7.

[4] Տես նույն հոդվածում II-9: