Ժողովրդական պաշտպանի հայտարարությունը օգոստոսյան պատերազմի 16-րդ տարելիցի կապակցությամբ
16 տարի է անցել 2008 թվականի օգոստոսյան ռուս-վրացական պատերազմից։ Չնայած այն հանգամանքին, որ երկրում այլևս ակտիվ զինված գործողություններ չեն իրականացվում, օկուպացված տարածքներում բնակվող էթնիկ վրացի, օս և աբխազ բնակչությունը դեռ սուր է ապրում պատերազմի կործանարար հետևանքները։ Ծանր է նաև ներքին տեղահանվածների վիճակը։
Հատկապես մտահոգիչ են կյանքի իրավունքի ապօրինի խախտման փաստերը: Սա ցույց է տալիս 2023 թվականին օկուպացիոն ռեժիմի կողմից Թամազ Գինթուրիի սպանությունը։[1] Առայժմ չեն պատժվել 2014-ին Դավիթ Բաշարաուլիի, 2016-ին Գիգա Օթտոզորիայի, 2018-ին Արչիլ Տատունաշվիլիի և 2019-ին Իրակլի Կվարացխելիայի սպանություններին անմիջականորեն մասնակցած օկուպացիոն ռեժիմների ներկայացուցիչները, ինչի համար պատասխանատու է Ռուսաստանի Դաշնությունը։[2]
Ամենակարևոր մարտահրավերը մնում է օկուպացված շրջաններում մայրենի լեզվով կրթության առկայությունը, ինչի պատճառով երկու մարզերում էլ տարեցտարի նվազում է աշակերտների թիվը։ Վրացերենով ուսումը շարունակելու համար ծնողները պետք է լքեն իրենց մշտական բնակության վայրը և երեխաներին տեղափոխեն կենտրոնական կառավարության կողմից վերահսկվող տարածքի դպրոցներ։
Օկուպացիոն ռեժիմը դեռ շարունակում է այսպես կոչված Սահմանը ապօրինի հատելու համար մարդկանց ապօրինի ձերբակալելու և բանտարկելու պրակտիկան, ինչպես օկուպացված Աբխազիայի, այնպես էլ օկուպացված Ցխինվալի շրջանի ուղղությամբ, որը ծանր դրության մեջ է դնում օկուպացիոն գծի երկու կողմի տեղացիներին։
Անօրինական, այսպես կոչված Սահմանամերձության պատճառով սեփականության իրավունքի ոտնահարումը շարունակում է ամենօրյա մարտահրավեր մնալ օկուպացիոն գծին մոտ ապրող բնակչության համար։ Օկուպացիոն ռեժիմը փորձում է նշված անօրինական գործընթացը ներկայացնել որպես պետական սահմանի գծում եւ հաստատել օկուպացված շրջանների որպես ինքնուրույն սուբյեկտներ։
Օկուպացիոն ռեժիմի կողմից իրականացվող նմանատիպ անօրինական գործողությունները կոպտորեն խախտում են օկուպացված տարածքներում բնակվող բնակչության իրավունքները։
Վրաստանի Ժողովրդական պաշտպանը կոչ է անում Վրաստանի իշխանություններին, օգտագործելով բոլոր միջազգային մեխանիզմները և միջազգային հանրության ներգրավմամբ, ուժեղացնել ճնշումը օկուպացված շրջաններում բնակվող մարդկանց իրավունքների պաշտպանության համար և ջանք չխնայել երկխոսությունն ընդլայնելու և արհեստականորեն բաժանված հասարակության միջեւ կապերը ամրապնդելու համար։
[1] Վրաստանի Ժողովրդական պաշտպանի 2023 թվականի նոյեմբերի 6-ի հայտարարությունը: Տեղեկատվությունը հասանելի է կայքում. https://rb.gy/u1ivza [08/08/2024]/
[2] Մարդու իրավունքների եվրոպական դատարանի 2021 թվականի հունվարի 21-ի որոշումը, որը միանշանակ հաստատեց Ռուսաստանի Դաշնության արդյունավետ վերահսկողությունը Վրաստանի կողմից չվերահսկվող տարածքների նկատմամբ և Ռուսաստանին պատասխանատվության ենթարկեց տեղում մարդու իրավունքների խախտումների համար։ Տեղեկատվությունը հասանելի է կայքում. https://shorturl.at/tCVZ6 [08/08/2024]