Ժողովրդական պաշտպանը 2022 թվականի դեկտեմբերի 5-ին դիմել է Վրաստանի գլխավոր դատախազին՝ քաղաքացի Թ.Մ.-ի մահվան գործով ընթացող հետաքննության անարդյունավետության և հետաքննության թերությունները վերացնելու վերաբերյալ։ Գործի ուսումնասիրությամբ պարզվել է, որ նախաքննությունը չի իրականացվել մարդու իրավունքների չափանիշներին համապատասխան՝ դրանով իսկ խախտելով քաղաքացու կյանքի իրավունքը (պետության դրական պարտավորությունը):

Թ.Մ.-ն 2018 թվականի հուլիսին մահացել է ավտովթարի հետևանքով։ Գործով մեղադրանք է առաջադրվել միայն մեկ անձի՝ տրանսպորտի երթևեկության անվտանգության կամ շահագործման կանոնները խախտելու մեղադրանքով։

Չնայած վերը նշվածին, գործի մի շարք չպարզված և կասկածելի հանգամանքներ վկայում են այն մասին, որ մինչ ճանապարհատրանսպորտային պատահարը հնարավոր է այլ հանցագործություն է կատարվել Թ.Մ.-ի նկատմամբ, որը հնարավոր է կապ ուներ քաղաքացու մահվան հետ։ Մասնավորապես, գործի նյութերով պարզվում է, որ Թ.Մ.-ն մինչ ճանապարհատրանսպորտային պատահարը հեռախոսով օգնություն է կանչել և պնդել, որ վիրավոր է։ Հայտնի է նաև, որ մահից առաջ նա այլ անձանց հետ սեղանի շուրջ է եղել, որտեղ տեղի են ունեցել որոշակի միջադեպեր կամ հնարավոր հանցագործություններ։ Դրանից հետո նրան ավտոմեքենան վրաերթի է ենթարկել՝ պառկած ճանապարհին։

2018 թվականին սկսված հետաքննությամբ դեռևս չեն կատարվել մի շարք համապատասխան և անհրաժեշտ քննչական և դատավարական գործողություններ՝ առանցքային հանգամանքները պարզելու ուղղությամբ։ Դրանցից համալիր տրասոլոգիական և բժշկաքրեագիտական ​​փորձաքննություն չի նշանակվել և չի կատարվել Թ.Մ.-ի գլխի վնասվածքի ուղղությունը և վնասվածք պատճառող առարկան պարզելու ուղղությամբ։ Քիմիական փորձաքննություն նույնպես չի իրականացվել: Վկաներին կարևոր հարցեր չեն տրվել, համապատասխան բջջային հեռախոսներից լուսանկարներ և այլ տեղեկություններ չեն պահանջվել։

Հետաքննությունը չի հետաքննել այն էական հանգամանքները, որոնք կբացահայտեն կամ կհերքեն Թ.Մ.-ի և պատասխանատու անձի (անձանց) դեմ կատարված բոլոր հնարավոր հանցագործությունները: Ուստի մինչ օրս չի պարզվել՝ Թ.Մ.-ի վնասվածքները պատճառվել են միայն տրանսպորտային միջոցի ազդեցությամբ, թե՞ նա նույնպես վնասվածքներ է ստացել մինչ վթարը։

Ցավոք սրտի, այսօրվա դրությամբ կոնկրետ քննչական գործողություններ իրականացնելն անհնար է, ինչի պատճառով էլ նախաքննության ընթացքում թույլ տրված բազմաթիվ սխալներ այլևս չեն կարող շտկվել։ Օրինակ, այլևս հնարավոր չէ նկարագրել վթարի վայրի մանրամասն բնութագրերը, որոշել մայրուղու լայնությունը և դրա վրա մահացածի ճշգրիտ գտնվելու վայրը: Պարզված չէ, թե ճամփեզրին որքան հեռավորության վրա են հայտնաբերվել դանակի և արյան նման և սպիտակավուն-շագանակագույն մածուցիկ նյութի հետքեր, որտեղ էր կայանված մեքենան, որը վրաերթի է ենթարկել Թ.Մ.-ին, ասֆալտապատ ծածկի վրա երևում են արգելակման հետևանքով անվադողերից մնացած հետքերը և այլն։

Ժողովրդական պաշտպանի աշխատակազմը հուսով է, որ գլխավոր դատախազությունը արդյունավետ միջոցներ կձեռնարկի՝ հնարավորինս սեղմ ժամկետներում իրականացնելու բոլոր քննչական/դատավարական գործողությունները, որոնք դեռ հնարավոր են այս փուլում։ Նաև հուսով ենք, որ դատախազությունը կքննարկի հետաքննություն իրականացնող Ներքին գործերի նախարարության աշխատակիցների և նախաքննությունը ղեկավարող դատախազի գործողություններում հնարավոր անտարբերության փաստով հետաքննություն սկսելու և համապատասխան քննչական գործողություններ կատարելու հարցը։