Տարեցների խնամքի հաստատություններում իրականացված մոնիտորինգի հետագա հաշվետվությունը
Վրաստանի Ժողովրդական պաշտպանի գրասենյակը պատրաստել է տարեցների հաստատություններում անցկացված մոնիտորինգի վերաբերյալ հերթական զեկույցը, որն արտացոլում է 2022 թվականի հունիսին, Թբիլիսիում և Արևելյան Վրաստանում՝ Կախեթիում, Շիդա Քարթլիում և Ռուսթավիում տարեցների երկարատև խնամքի հաստատություններում իրականացրած արդյունքները։
Վրաստանի Ժողովրդական պաշտպանի գրասենյակի աշխատակիցները հատուկ կանխարգելիչ խմբի փորձագետների հետ այցելել են տարեցների 4 ցերեկային խնամքի հաստատություններ՝ մասնագիտացված ցերեկային խնամքի հաստատություններում տեղավորված տարեցների իրավական կարգավիճակն ու պայմանները գնահատելու նպատակով: 1. Ռուսթավի «Սբ. Ակակի Մորչիլիի անվան տարեցների տուն», 2. Գորիի մունիցիպալիտետում, Խուրվալեթի գյուղի «Տուն առանց սահմանների» համայնքային կազմակերպություն, 3. «Սաթնոեբիս սախլի» տարեցների տուն, Թբիլիսիում և 4. Սիղնաղի շրջանի, Ծնորի գյուղի «Տարեցների Սավանե Բեթլեմում» տուն։ Դիտարկման պահին բոլոր չորս հաստատություններում կար 78 տարեց:
Մոնիտորինգը բացահայտեց մի շարք համակարգային խնդիրներ, ինչը մեզ հիմք է տալիս եզրակացնելու, որ ստուգված տարեցների ցերեկային կենտրոնների մեծ մասում միջազգային և ազգային կանոնակարգերով սահմանված պահանջները, այդ թվում՝ հաստատված նվազագույն չափորոշիչները, ոչ պատշաճ կամ ընդհանրապես չեն կատարվում:Որոշ հիմնարկների ղեկավարներ, խոսելով դիտորդական խմբի անդամների հետ, նշեցին, որ չգիտեն և չեն լսել տարեցների սպասարկման չափանիշների մասին։
Դիտարկման արդյունքում, ի թիվս այլ խնդիրների, հայտնաբերվել են հետևյալ խախտումները.
- Հաստատությունների մի մասը բարեկարգված չէ, չունեն համապատասխան ենթակառուցվածք, իսկ շահառուները գտնվում են խիստ հակասանիտարական վիճակում.
- Տարեցները հաճախ ենթարկվում են խտրականության և հայտնվում են արժանապատվությունը նվաստացնող վիճակում.
- Անտեսված է տարեցների առողջության պաշտպանությունը.
- Սննդի ստանդարտը խախտված է.
- Շահառուների հիմնական մասը տեղեկացված չէ իր իրավունքների մասին.
- Հաշվի չի առնվում շահառուների հոգեբուժական խոցելիությունը և համապատասխան ուշադրություն չի դարձվում հոգեկան առողջությանը.
- Հաստատությունների վարչակազմը չի մշակել հոգեբուժական դեպքերի կառավարման ներքին չափորոշիչ.
- Բռնությունից և խտրականությունից պաշտպանությունը չի իրականացվում՝ հաշվի առնելով պետական չափորոշիչների պահանջները.
- Շահառուների խնամքը կավարտվի հիմնականում հիգիենիկ և ֆիզիոլոգիական կարիքների բավարարմամբ.
- Խնամակալներին նպաստառուների բաշխման չափանիշները խախտված են, խնամակալները մասնագիտական զարգացման հնարավորություն չունեն.
- Զեկույցում մանրամասն քննարկվում են մոնիտորինգի հիմնական արդյունքները և ներկայացված են համապատասխան առաջարկություններ:
