Վրաստանի խորհրդարանի 2022 թվականի հոկտեմբերի 18-ի բանաձևում նշված խնդիրների կատարման վիճակի մասին հատուկ զեկույց
Վրաստանի Ժողովրդական պաշտպանի գրասենյակը հատուկ զեկույց է պատրաստել, որտեղ ամփոփվում է «Վրաստանում մարդու իրավունքների և ազատությունների պաշտպանության վիճակի մասին» Ժողովրդական պաշտպանի 2021 թվականի զեկույցի հիման վրա, խորհրդարանի 2022 թվականի հոկտեմբերի 18-ի որոշմամբ պետական գերատեսչություններին տրված հանձնարարությունների կատարման վիճակը:
2021 թվականի խորհրդարանական զեկույցում Ժողովրդական պաշտպանը 334 հանձնարարական է տվել պետական գերատեսչություններին, ինքնավար հանրապետությանը և քաղաքային մարմիններին, ինչպես նաև պաշտոնատար անձանց։ Վրաստանի խորհրդարանը նախատեսել է նշված հանձնարարականների մոտավորապես 81,62%-ը և դրանց կատարումն ապահովելու համար տվել է 316 հանձնարարություն։ Ժողովրդական պաշտպանի առաջարկությունների բաշխման տոկոսադրույքը` համաձայն 2022 թվականի խորհրդարանի որոշման, նման է Ժողովրդական պաշտպանի առաջարկությունների բաշխման տոկոսադրույքին` համաձայն 2021 թվականի խորհրդարանի որոշման (82%):
Այս զեկույցում գնահատվում են խորհրդարանի կողմից պետական գերատեսչություններին տրված հանձնարարականները՝ ընդհանուր 292 հանձնարարական։ Դրանցից 33 առաջադրանք բովանդակության էական փոփոխության պատճառով ենթակա չեն խորհրդարանի գնահատման: Պետական գերատեսչություններին, Վրաստանի խորհրդարանին և Ժողովրդական պաշտպանի գրասենյակին համապատասխան տեղեկատվություն տրամադրելու անհնարինության պատճառով անհնար է գնահատել խորհրդարանական 7 առաջադրանքների կատարման վիճակը: Բացի այդ, 5 առաջադրանքները չեն գնահատվում կրկնակի հիմունքներով:
Խորհրդարանի որոշմամբ տրված առաջադրանքների վերլուծության հիման վրա պարզվել է, որ առաջադրանքների կատարման վիճակը դեռևս անբավարար է.
- Առաջադրանքների մոտ 19%-ը ամբողջությամբ կատարված է
- Մասամբ կատարվել է 24%-ը
- 36%-ը գնահատվում է որպես չկատարված
Դրականորեն պետք է նշել, որ կրճատվել է այն առաջարկությունների թիվը, որոնք խորհրդարանը չի արտացոլել բանաձեւում։ Մասնավորապես, խորհրդարանի 2022 թվականի որոշման մեջ խորհրդարանը չի արտացոլել Ժողովրդական պաշտպանի 2021 թվականի խորհրդարանական զեկույցի 23 առաջարկությունները, մինչդեռ 2021 թվականի խորհրդարանի որոշման մեջ այս թիվը 30 առաջարկություն էր։ Նշված առաջարկությունների ցանկը կցվում է սույն հատուկ հաշվետվությանը որպես հավելված:
Ողջունելի է այն փաստը, որ նախորդ տարվա համեմատ աճել է այն խնդիրների կատարման ցուցանիշը, որոնք Ժողովրդական պաշտպանի գնահատմամբ ամբողջությամբ և մասնակի են կատարվել։ Նաև կրճատվում է չավարտված առաջադրանքների թիվը։
Վրաստանի խորհրդարանը որոշում է ընդունում՝ հիմնված Վրաստանի Ժողովրդական պաշտպանի տարեկան զեկույցի վրա։ Նշված ակտով խորհրդարանը գնահատում է Ժողովրդական պաշտպանի զեկույցը երկրում մարդու իրավունքների և ազատությունների պաշտպանության վիճակի վերաբերյալ և հանձնարարականներ է տալիս պետական գերատեսչություններին իրականացնել զեկույցում ներկայացված առաջարկությունները։ Խորհրդարանի կողմից առաջադրանքների հանձնարարումը խորհրդարանի վերահսկողության տակ է դնում Ժողովրդական պաշտպանի կողմից տրված հանձնարարականների կատարումը։ Այդ նպատակով Խորհրդարանի Մարդու իրավունքների պաշտպանության և քաղաքացիական ինտեգրման հանձնաժողովը վերահսկում է գերատեսչությունների կողմից խորհրդարանի առաջադրանքների կատարումը: Ցավոք, հանձնաժողովում, ինչպես նախորդ տարիներին, այս տարի նույնպես, խորհրդարանի որոշման մեջ նախանշված խնդիրների կատարման վերաբերյալ հանձնաժողովի քննարկումը չկայացավ։1
Ժողովրդական պաշտպանը ևս մեկ անգամ կոչ է անում պետական գերատեսչություններին գիտակցել Վրաստանի խորհրդարանի կողմից տրված առաջադրանքների կատարման կարևորությունը և, իր հերթին, Վրաստանի խորհրդարանին՝ ուժեղացնել վերահսկիչ բոլոր մեխանիզմների գործնական կիրառումը, որոնք նախատեսված են սույն օրենքով։ Վրաստանի Սահմանադրությունը և խորհրդարանի կանոնակարգը՝ խորհրդարանի կողմից տրված խնդիրների կատարման իրավիճակը բարելավելու նպատակով։