Հատուկ զեկույց` «խտրականության դեմ պայքարի, նրանից խուսափելու և իրավահավասարության վիճակի մասին»
2022 թվականի փետրվարի 25-ին, Ժողովրդական պաշտպանը ներկայացրել է երկրում խտրականության դեմ պայքարի, նրանից խուսափելու և իրավահավասարության մասին 7-րդ տարեկան զեկույցը։
Զեկույցն ընդգծում է 2021 թվականի ընթացքում իրավահավասարության իրավունքի իրացման խոչընդոտները, որոնց հանդիպել են կանայք, հաշմանդամություն ունեցող անձինք, կրոնական և էթնիկ փոքրամասնությունների անդամները, ԼԳԲՏ+ համայնքի անդամները և այլ խոցելի խմբերը։ Այն նաև գնահատում է նոր կորոնավիրուսի կանխարգելման համար սահմանված կանոնակարգերի իրավահավասարության հետ համապատասխանությունը. Սոցիալական պաշտպանության համակարգի թույլ կողմերը իրավահավասարության իրավունքի պաշտպանության առումով և նախընտրական ժամանակաշրջանում քաղաքական հայացքների պատճառով պետական ծառայությունում աշխատանքային իրավունքների խախտման դեպքերը: Զեկույցին կցվում են համապատասխան գերատեսչություններին ուղղված հանձնարարականները:
Ժողովրդական պաշտպանի գրասենյակը 2021 թվականին ուսումնասիրել է ենթադրյալ խտրականության 161 դեպք՝ հետևյալ հարցերով.
- Քաղաքական հայացքներ ՝ 17%
- Սեռի նշաններ՝ 16%
- Տարբեր կարծիք և հաշմանդամություն՝ 11-11%
- Սեռական կողմնորոշում և/կամ գենդերային ինքնություն՝ 7%
- Ազգություն/քաղաքացիություն՝ 6%
- Կրոնի պատճառով՝ 4%
- Ազգությամբ պայմանավորված անհավասարության դեպքեր՝ 3%
- Տարիքային անհավասարություն 3%
- Այլ նշաններով ենթադրյալ խտրականության փաստեր - 22%
Գրասենյակը իրավահավասարության հարցերի վերաբերյալ մշակել է 15 հանձնարարական, 10 ընդհանուր առաջարկ և 2 դատարանի ընկերոջ կարծիք:
Միջոցառման բացմանը Ժողովրդական պաշտպանը անդրադարձել է 2021 թվականի ընթացքում իրավահավասարության վիճակին և գրասենյակի կողմից իրականացվող աշխատանքներին: Նա նշել է, որ բարելավման միտում չի նկատվում և հատկապես տագնապալի անվանեց հուլիսի 5-6-ի իրադարձությունները, երբ իրավապահները չկարողացան կասեցնել ծայրահեղ աջ խմբերի հարձակումները ԼԳԲՏ+ անձանց, նրանց իրավապաշտպանների և լրագրողների վրա, ինչի հետևանքով մի շարք մարդիկ ծանր վնասվածքներ ստացան: Ցավոք, չնայած Ժողովրդական պաշտպանի կողմից Վրաստանի գլխավոր դատախազին ներկայացրած հիմնավորված դիրքորոշմանը, հետաքննություն չի սկսվել ո՛չ հրապարակային բռնության հրահրման, ո՛չ էլ նման գործողություններ կազմակերպելու վերաբերյալ։
Ժողովրդական պաշտպանը խոսել է նաև կրոնական և էթնիկական հողի վրա ենթադրյալ հակամարտության մասին, ինչը վերահաստատեց նման հարցերի մանրակրկիտ վերլուծության անհրաժեշտությունը։ Ուշադրություն է դարձվել նախընտրական շրջանում տեղական ինքնակառավարման մարմիններում, հանրային դպրոցներում և մանկապարտեզներում աշխատող մարդկանց, նրանց ենթադրյալ քաղաքական հայացքների պատճառով աշխատանքից ազատելու վրա. Սեռական ոտնձգության և վերարտադրողական առողջության խնդիրների. Ֆիզիկական կամ զգայական հաշմանդամություն ունեցող անձանց առջև գոյություն ունեցող խոչընդոտների վրա:
Ժողովրդական պաշտպանն իր ելույթում շնորհակալություն հայտնեց միջազգային դոնորներին, հատկապես Եվրամիությանը, Եվրոպայի խորհրդին, Պրոլոգին, ՄԱԿ-ի կանանց կազմակերպությանը և Բաց հասարակության հիմնադրամին, որոնք տարբեր աշխատանքներով աջակցում են գրասենյակի հզորացմանը։
Զեկույցը, նրանում արտացոլված արդյունքները և մշակված հանձնարարականները ներկայացրեց, իրավահավասարության դեպարտամենտի ղեկավար Քեթի Շուբաշվիլին:
Հանդիպումը վարում էր Ժողովրդական պաշտպանի տեղակալ Էկատերինե Սխիլաձեն։