Xalq Tüdafiəçisi Tbilisinin Dəniz rayonu qəsəbəsindəki keçmiş “Kartli” sanatoriyasının binasında məskunlaşan məcburi köçkünün intiharı ilə bağlı başsağlığı verir, mərhumun ailə üzvlərinə və yaxınlarına başsağlığı verir.

Məcburi köçkünlərin hüquqi vəziyyətini öyrənərkən Xalq Müdafiəçisi həmişə deyilənlərə xüsusi diqqət yetirir Qəzalı vəziyyətdə yaşayan ailələrin belə binalardan vaxtında köçürülməsini tələb edir. Mövcud qanunvericiliyə əsasən, məcburi köçkünlərin uzunmüddətli yerləşdirilməsi müəyyən meyarlar əsasında bal sistemi əsasında həyata keçirilir. İstisna, ekspert rəyi ilə təsdiqlənmiş sökülən obyektdə yaşamaqdır ki, bu zaman məcburi köçkünlərin köçürülməsi bal sisteminin prioritetləri olmadan mümkündür. Bu müddəaya baxmayaraq, təəssüf ki, bir çox məcburi köçkün ailələri hələ də oxşar şəraitdə yaşamaq məcburiyyətindədirlər. Bizə çatan son məlumatlara görə, ölkədə 90-a qədər həyat və sağlamlıq təhlükəsi obyekti var. Onu da qeyd edək ki, LEPL Məcburi Köçkün, Eko-Miqrantlar və Dolanışığa Dəstək Agentliyi öz təşəbbüsü ilə binaların dayanıqlığını yoxlamır və bu səbəbdən onların sayı daha çox ola bilər.

Son illər Xalq Müdafiəçisi keçmiş “Kartli” sanatoriyasının binasında məskunlaşan məcburi köçkünlərin hüquqi vəziyyətini araşdırıb və müəyyən edib ki, LEPL Qaçqınlar, Ekomiqrantlar və Dolanışıq Vasitələri Agentliyi binanın texniki dayanıqlığını yoxlamaqdan əsassız olaraq imtina edib. Nəticədə, 21 dekabr 2020-ci il tarixində Xalq Müdafiəçisi Agentliyə tövsiyə ilə müraciət edərək binanın texniki dayanıqlığının yoxlanılmasını (müvafiq ekspertiza aparılmasını) tələb edib. Mövcud ekspert rəyi binada həyat və sağlamlıq üçün artan təhlükə yaradan mühitin mövcudluğunu təsdiq edir.

Əldə etdiyimiz məlumata görə, indiki mərhələdə keçmiş “Kartlı” sanatoriyasında məskunlaşan məcburi köçkünlər ilk fürsətdə uzunmüddətli mənzillə təmin olunacağına dair inzibati vəd alıblar. Bu yaxınlarda binanın girişlərindən birində tavanın uçması vəziyyəti daha da pisləşdirdi və məcburi köçkünləri dərhal uzunmüddətli mənzillə təmin etmək üçün etiraz aksiyaları keçirməyə sövq etdi. Bu halı da məcburi köçkün intiharı faktı ilə əlaqələndirirlər.

Agentliyin məlumatına görə, məcburi köçkünlərə bir neçə yaşayış variantı təklif olunub: müvəqqəti kirayə (yerli hökumətlə yanaşı), məcburi köçkün üçün mənzil almaq (paytaxtda 1 m2 yaşayış sahəsi milli valyutada 550 dollara bərabərdir, mənzilin sahəsi dövlət tərəfindən ailə üzvlərinin sayına görə müəyyən edilir) və ya dövlət tərəfindən satın alınan mənzillərin tikinti prosesini gözləmək. Məcburi köçkünlər təkliflərlə razılaşmır, o cümlədən uzunmüddətli köçürmədən əvvəl kirayə haqqının verilməsi alternativinə inamsızlıq ifadə edirlər. Xüsusilə, onlar müəyyən müddətdən sonra kirayə verilməsinin dayandırılacağından qorxurlar.

Mövcud vəziyyətlə əlaqədar olaraq, Gürcüstanın Xalq Müdafiəçisi LEPL Qaçqınlar, Eko-miqrantlar və Yaşayış Vasitələri Agentliyini - keçmiş "Kartli" sanatoriyasında məskunlaşan məcburi köçkünlərə təkliflər və onların həyata keçirilməsi üçün konkret müddətlər barədə fərdi məlumat verməyə çağırır. Həmçinin, onun ixtiyarında olan həyat və sağlamlıq təhlükəsi adlanan bütün rıçaqlardan maksimum istifadə edin. Sökülən obyektdən məcburi köçkünlərin qısa müddət ərzində köçürülməsi və bu prosesdə məcburi köçkünlərin etimadının artırılması məqsədi ilə məcburi köçkün uzunmüddətli yaşayış yerinə kirayə alternativini seçərsə, ailələrə kirayə haqqının verilməmişdən əvvəl inzibati vəd verməlidir.

Həmçinin, Gürcüstanın Xalq Müdafiəçisi bir daha LEPL Məcburi Köçkünlər, Eko-miqrantlar və Həyat Vasitələri Agentliyini məcburi köçkünlərin köçürülməsi prosesində qondarma məcburi köçkünlərə maksimum üstünlük verməyə, dəhşətli nəticələrin qarşısını almaq üçün sökülən obyektlərdən məcburi köçkünlərin köçürülməsinə çağırır.