Xalq Müdafiəçisi Mzia Amaglobelinin işi üzrə Kutaisi Apellyasiya Məhkəməsinə müraciət edib
Gürcüstanın Xalq Müdafiəçisi yanvarın 16-da Kutaisi Apellyasiya Məhkəməsinə məhkəmənin dostu (Amicus Curiae) Mzia Amaqlobelinin barəsində həbs-qətimkan tədbirinin tətbiqi ilə bağlı rəyi ilə müraciət edib. Sənəddə qətimkan tədbiri kimi istifadə edilən azadlıqdan məhrumetmə cəzasının əsaslandırılmasındakı qüsurlardan və hüquqi standartların təhlili işığında söhbət açılır. Mücərrəd və potensial təhlükələrə əsaslanaraq insanın azadlığının məhdudlaşdırılmasının yolverilməzliyi müzakirə olunub.
Cinayət-prosessual qanunvericiliyinə və Avropa İnsan Hüquqları Məhkəməsinin standartlarına uyğun olaraq, həbsin qətimkan tədbiri kimi tətbiqi üçün təqsirləndirilən şəxsin azadlığının bu dərəcədə məhdudlaşdırılmasını əsaslandıran müvafiq və kifayət qədər sübutların olması zəruridir.
Prokurorluq həbs qətimkan tədbirinin seçilməsi ilə bağlı vəsatətdə sübutların gizlədilməsi və məhv edilməsinin/şahidlərə təsirin təhlükəsini qeyd edib.
Cinayət təqibinin davam etdiyi bütün məhkəmə proseslərində belə risklər potensial olaraq mövcuddur. Bununla belə, ən sərt qabaqlayıcı tədbirin tətbiqinə və azadlığın məhdudlaşdırılmasına haqq qazandıran təhlükə konkret olmalıdır. Əks halda, abstrakt təhlükə şəraitində azadlıqdan məhrum etmə cəzasının tətbiqi bütün hallarda mümkün olacaq.
Prokurorluq vəsatətində cinayətin təkrar törədilməsi təhlükəsini də qeyd edərək, əsas arqument kimi təqsirləndirilən şəxsin bir neçə saatlıq inzibati həbsdən azad edilməsi faktını göstərib və məhkəmə də bu arqumenti bölüşüb.
Qeyd edək ki, Mzia Amaqlobelinin inzibati qaydada həbs edilməsi faktı məhkəmə tərəfindən qiymətləndirilməyib. Məhkəmə Mzia Amaqlobelinin həbsinin qanuniliyi və ya onun inzibati xəta törətməsi ilə bağlı araşdırma aparmayıb. Belə olan halda, Xalq Müdafiəçisi hesab etmişdir ki, qeyd olunan hal azadlıqdan məhrum etmə cəzasının tətbiqinə qarşı olan bütün digər arqumentləri üstələyən arqumenti əks etdirmir.
Bundan əlavə, prokuror qətimkan tədbirinin tətbiqi barədə vəsatət verərkən onun tələb etdiyi həbs-qətimkan tədbirinin məqsədəuyğunluğunu və digər daha az sərtləşdirilmiş qətimkan tədbirinin tətbiqinin məqsədəuyğun olmadığını əsaslandırmağa borcludur.
Təqdim olunan ittiham üzrə qətnamə, prokurorun vəsatəti, məhkəmənin qərardadı, müdafiə tərəfinin apellyasiya şikayəti ilə tanış olmuş və belə bir qənaətə gəlmişdir ki, prokuror başqa, daha az sərt həbs qətimkan tədbirinin tətbiqinin nə üçün məqsədəuyğun olmadığını düzgün əsaslandırmayıb. Xüsusilə etiraza görə tədbirə, müdafiə tərəfi olaraq hazır olduqlarını dilə gətirdi Kifayət qədər böyük məbləğdə girov ödənilməsi, həmçinin əlavə öhdəliklərin qoyulması.
Batumi Şəhər Məhkəməsinin hökmünə əsasən, məlum olub ki, məhkəmə müdafiə tərəfinin təqdim etdiyi təklifə lazımi cavab verməyib və daha yüngül həbs-qətimkan tədbirinin tətbiqi məsələsini birinci əsaslandırmadan kənara qoyub.
Xalq Müdafiəçisi ümid edir ki, Kutaisi Apellyasiya Məhkəməsi məhkəmənin dostunun rəyində təqdim olunan hüquqi arqumentləri nəzərə alacaq və Mzia Amaqlobeli barəsində proporsional həbs-qətimkan tədbirinin tətbiqini müzakirə edəcək, əgər varsa, konkret təhdidlərlə əsaslandırılacaq.