2021-ci il noyabrın 4-də ombudsmanın nümayəndələri Gürcüstanın üçüncü prezidenti Mixail Saakaşvilinin mümkün qəbulu üçün 18 saylı müəssisəyə yenidən baxış keçiriblər. Səfərin məqsədi qurumun Konsiliumun yeni rəylərində (3 noyabr 2021-ci il və 28 oktyabr 2021-ci il) göstərilən tibbi standartlara uyğunluq dərəcəsinə nəzarət etmək olub. Xalq Müdafiəçisi nümayəndəsinin 24 oktyabr 2021-ci il tarixdə əvvəlki səfərindən sonra qurumda hansı dəyişikliklərin edildiyi yoxlanılıb.

Baxış zamanı məlum olub ki, müəssisə dublikat skanerlə təchiz edilib, kompüter tomoqrafiya cihazının quraşdırılması üçün intensiv infrastruktur hazırlıqları aparılır. Müəssisə rəhbərliyinin və tibb işçilərinin verdiyi məlumata görə, proses bir neçə günə yekunlaşacaq. Bundan əlavə, müəssisədə 5 reanimatoloq çalışır və onlar fasiləsiz olaraq növbətçilik edirlər. Eyni zamanda, ombudsman nümayəndələri bir daha əmin olublar ki, qurumda tam təchiz olunmuş laboratoriya və müvafiq tibb işçiləri var.

Müsbət dəyişikliklərə baxmayaraq, tibb xidməti baxımından müəssisədəki mövcud vəziyyət çoxfunksiyalı həkimlər qrupunun 3 noyabr 2021-ci il və 28 oktyabr 2021-ci il tarixli rəy və tövsiyələrinə təəssüf ki, hələ də tam uyğun gəlmir. Xüsusilə, müəssisədə kateterizasiya laboratoriyası yoxdur və maqnit rezonans tomoqrafiya aparatı ilə təchiz olunmayıb. Nəticədə, Mixail Saakaşvili 18 saylı tibb müəssisəsinə köçürülərsə, ona barışıq protokolunda göstərilən bütün lazımi tibbi xidmətlər göstərilməyəcək.

Mixail Saakaşvilinin şəxsi təhlükəsizliyinin və onun ləyaqətinə uyğun şərtlərin təmin edilməsi məsələsinə gəlincə, Xalq Müdafiəçisi bir daha bildirir ki, 12 saylı cəzaçəkmə müəssisəsində məhbusun digər məhbuslarla keçə biləcəyi müəssisədə yerləşdirilməsi həm N18, həm də N8 müəssisələrində mütəşəkkillik yaradır. Əvvəlki səfərdən sonra bununla bağlı vəziyyət dəyişməyib. Müəssisədə fiziki təhlükəsizlik riskləri minimuma endirilir, lakin mövcud infrastruktur və ətraf mühit müəyyən qrup məhbuslar tərəfindən verbal aqresiya və səs-küy, şifahi təhqir və ya psixoloji təzyiq risklərini istisna edə bilməz. Ziyarətçilərin Mixail Saakaşvilinin yanına daxil olması da problem yaradacaq, çünki hər hansı bir ziyarətçi, o cümlədən vəkillər N8 müəssisəsinin həyətindən, digər məhbusların yaşayış binalarına yaxın ərazidən keçməli olacaqlar və bu da şifahi qarşıdurma və ya təhqir təhlükəsini artırır.

Xalq Müdafiəçisi hesab edir ki, 18 saylı müəssisə ümumilikdə müxtəlif tibbi ehtiyacları olan məhbuslara, o cümlədən aclıq çəkən məhbuslara müvafiq xidmət göstərmək imkanına malikdir. Bununla belə, hər bir məhbusun ehtiyacları penitensiar sistem tərəfindən ehtiyatla təmin edilməli olan mütəxəssis həkim və ya konsilium tərəfindən fərdi olaraq müəyyən edilir. Lakin tibbi xidmətin göstərilməsi ilə paralel olaraq hər hansı məhbusun şərəf və ləyaqətini pozan şəraitdə yerləşdirilməsi yolverilməzdir.

Xalq Müdafiəçisi bir daha bildirir ki, Ədliyyə Nazirliyi/Xüsusi Penitensiar Xidmət çoxfunksiyalı həkimlər qrupunun Mixail Saakaşvili ilə bağlı gəldiyi nəticəni və insan ləyaqətinə uyğun mühitin yaradılması və alternativ tibb müəssisəsinin seçilməsi öhdəliyini rəhbər tutmalıdır.