1 sentyabr 2022-ci il tarixində Gürcüstanın Xalq Müdafiəçisi Nino Lomjaria İrlandiyada keçirilən “Avropanın münaqişə zonalarında İnsan Hüquqları üzrə Avropa Konvensiyasının effektiv tətbiqi” adlı konfransda iştirak etmişdir. Konfransın təşkilatçıları İrlandiyanın İnsan Hüquqları Mərkəzi, İrlandiya Milli Universitetinin Hüquq Məktəbi və Xarici Əlaqələr Departamenti olub.

“Rusiyanın Ukraynaya müdaxiləsi fonunda bu gün münaqişə bölgələrində insan hüquqlarının müdafiəsi məsələsi daha da aktuallaşıb; Əraziləri Rusiya tərəfindən işğal olunmuş bir ölkənin Xalq Müdafiəçisi kimi mənim üçün bu məsələ xüsusi əhəmiyyət kəsb edir”, - deyə Xalq Müdafiəçisi bildirib.

Tədbirdə çıxış edən Nino Lomjaria Gürcüstanın işğal olunmuş ərazilərində insan hüquqlarının müdafiəsi ilə bağlı mövcud vəziyyətdən danışıb, Xalq Müdafiəçisinin fəaliyyətini nəzərdən keçirib və Avropa Konvensiyasının icrasının çətinliyini vurğulayıb.

O qeyd edib ki, Xalq Müdafiəçisi Aparatı partnyor vətəndaş cəmiyyəti qrupları və beynəlxalq təşkilatlar vasitəsilə işğal olunmuş rayonlarda insan hüquqlarının vəziyyətinə nəzarət edir. Həmçinin, bölücü xəttə yaxın yaşayan əhali ilə intensiv görüşlər keçirir, münaqişədən zərər çəkmiş şəxslərin insan hüquqlarının pozulması hallarını öyrənir, illərdir parlament hesabatlarında və xüsusi məruzələrində onların hüquqi vəziyyətini təsvir edir.

Xalq Müdafiəçisi çıxışında Gürcüstanın münaqişəsindən zərər çəkmiş regionlarda insan haqlarının vəziyyətinin müzakirə olunduğu Avropa Şurası Baş katibinin illik konsolidə edilmiş hesabatlarının vacibliyini vurğulayıb. Xalq Müdafiəçisi Aparatı bu birləşdirilmiş hesabatların hazırlanmasında fəal iştirak edir.

Konfransda Nino Lomjaria bu günə qədər davam edən sərhədləşmə və sürünən işğal prosesindən danışıb. O, qeyd edib ki, Rusiya sərhəd qüvvələrinin quraşdırdığı yeni hasarlar və tikanlı məftillər tez-tez yerli əhalinin torpaqlarını bölür, buna görə də onların işğal xəttinin arxasında qalan mülklərə artıq çıxışı olmur. Sərhədləşmə həm də hərəkət azadlığının məhdudlaşdırılmasına gətirib çıxarır. De-fakto səlahiyyətlilər və Rusiya sərhəd qüvvələri zaman zaman sözdə bağlayır nəzarət-buraxılış məntəqələri və işğal xəttini keçməyi qadağan edir ki, bu da yerli əhalinin müxtəlif hüquqlardan, o cümlədən sağlamlıq hüququndan istifadə etməsinə mənfi təsir göstərir. Bu problem Covid-19-un yayılması zamanı xüsusi şiddətlə özünü göstərdi.

Son illərdə sözdə Sərhədi qanunsuz keçməyə görə cinayət təqibi və uzunmüddətli qanunsuz həbs halları artıb. İstintaq təcridxanalarında və həbsxanalarda məhbuslar və məhkumlar tez-tez döyülür, pis rəftar edilir və işgəncələrə məruz qalırlar.

İşğal olunmuş hər iki rayonda ana dilində təhsil almaq imkanları məhduddur ki, bu da gürcü əhalisinə qarşı təzyiq və etnik mənsubiyyətinə görə ayrı-seçkilik siyasətinin təzahürüdür.

Xalq Müdafiəçisi hesab edir ki, Avropa Şurasının neytral və nüfuzlu aktor kimi beynəlxalq təşkilatların işğal olunmuş ərazilərə daxil olmasına imkan yaratmaq, sülh danışıqlarında iştirak etmək və insan hüquqlarının müdafiəsinə dəstək vermək üçün öz mandatı çərçivəsində bütün vasitələrdən istifadə etməsi zəruridir.

Xalq Müdafiəçisi Avropa İnsan Hüquqları Məhkəməsinin davam edən “Gürcüstan Rusiyaya qarşı” 2-ci işi üzrə qərarının əhəmiyyətinə xüsusi diqqət yetirib.

“Bu qərar Gürcüstan üçün böyük hüquqi və tarixi əhəmiyyət kəsb edir və ümid edirik ki, bu, Beynəlxalq Cinayət Məhkəməsinin Prokurorluğu tərəfindən 2008-ci ilin avqust müharibəsi zamanı törədilmiş iddia edilən hərbi cinayətlər və insanlıq əleyhinə cinayətlərlə bağlı davam edən istintaqa təsir göstərəcək; Xüsusən də gürcü hərbi əsirlərinə işgəncə verilməsi ilə bağlı Avropa Məhkəməsi Rusiyanın məsuliyyətini tanıyıb”, - deyə Xalq Müdafiəçisi İrlandiyada keçirilən beynəlxalq konfransda bildirib.