Gürcüstan Xalq Müdafiəçisinin 16 noyabr 2021-ci il tarixli 157 saylı əmri ilə təqsirləndirilən/məhkum edilmiş Mixail Saakaşviliyə göstərilən tibbi xidmətlərin adekvatlığını və vaxtında olmasını qiymətləndirmək üçün mütəxəssis/ekspert qrupu yaradılıb.

16 noyabr 2021-ci il tarixində 18 saylı müəssisəyə aşağıdakı mütəxəssislərlə ekspert səfəri həyata keçirilmişdir: Aida Gözəlova, Tengiz Tsuladze, Giorgi Kaçarava, Nino Zavraşvili, Qriqoli Xurtsidze, Giorgi Qriqoliya, Giorgi Papiaşvili. Mütəxəssislər Mixail Saakaşvili ilə söhbət edib, onun sağlamlıq vəziyyətini yerindəcə qiymətləndirib, 18 saylı müəssisənin tibb müəssisələri ilə tanış olub, baş həkimlə söhbət edib, xəstənin səhhəti ilə bağlı məlumatlar ilə tanış olublar.

Səfərdən sonra monitorinqin nəticələrini müzakirə etmək üçün 17 noyabr 2021-ci il tarixində ekspertlər qrupu görüşdü. Ekspert Mamuka Maçaidze distant olaraq müzakirə prosesində iştirak edib. Qiymətləndirmələrdə mütəxəssis qrupu pasiyentin ən yaxşı maraqlarının təmin edilməsi prinsipinə əsaslanır.

I. Pasiyentin vəziyyətinin qiymətləndirilməsi

Cari statusu - kritik

Risk faktorları:

1. Aclığın 48 günü təstiq olunur
2. Wernicke ensefalopatiyası
3. Davamlı hipokalemiya - 08.11.2021-ci ildən
4. Anemiya - Talassemiya + mədə-bağırsaq qanaxmalarının yüksək ehtimalı
5. Tam müalicədən imtina edib
6. Yüksək stresli mühit

Yaxın gələcəkdə gözlənilən fəsadlar

1. Wernicke ensefalopatiyasının kəskinləşməsi - koma, epilepsiya vəziyyəti
2. Hipokalemiya, rabdomiyoliz, böyrək çatışmazlığı nəticəsində yaranan ölümcül aritmiya
3. Mədə-bağırsaq qanaxmaları
4. Hemoliz - talassemiya + hipofosfatemiya
5. Ağciyər emboliyası (immobilizasiya və susuzlaşdırma nəticəsində)
6. Ürək çatışmazlığı
7. Aclığın kəsilməsi halında, qidanın bərpası (rafininq) sindromu

II. Bu riskləri olan bir xəstənin müalicə müəssisəsində bunlar olmalıdır:

1. Müvafiq avadanlıq və infrastruktur
2. Multidissiplinar tibb işçiləri
3. Kompleks xəstə idarəetmə komandası təcrübəsi
4. Multidissiplinar tibbi xidmətlərə 24 saat və təcili çıxış

III. Xəstənin yerləşdirilməsi müəssisəsinin vəziyyət təhlili:

1. Gördüyümüz bütün faktiki məlumatlar klinikanın hazırda formalaşma mərhələsində olduğunu göstə Tibbi avadanlıqların bir hissəsi funksionaldır, bir hissəsi sınaq rejimindən keçir. Bizə verilən məlumata görə, tibb işçilərinin işə qəbulu 3 həftə əvvəl başlayıb.
2. Yüksək texnoloji müayinənin bir hissəsi yerində deyil (məsələn, MRT, ürək kateterizasiyası laboratoriyası), qapalı döngənin bağlanmasını qeyri-mümkün edir.

(Klinik vəziyyəti ağırlaşdıqda xəstənin başqa klinikaya köçürülməsi ehtiyacının aradan qaldırılması deməkdir.)

3. Tibb işçiləri baxımından hazırda 24 saat fəaliyyət göstərən daxili xəstəliklər həkimi və reanimasiya briqadası fəaliyyət göstərir və xəstəyə potensial ehtiyacı olan bəzi mütəxəssislər daim yerində
4. Vəziyyətin mümkün ağırlaşması halında, xəstənin yerindəki qrup tərəfindən idarə olunması kifayət etməyəcəyi üçün bu məsələ ortaya çıxacaq. misal üçün:

• - Kəşf etdiyimiz Wernicke ensefalopatiyası nevroloqla müntəzəm məsləhətləşmə olmadığı üçün diaqnoz qoyulmadı.
• - Ehtiyac olmasına baxmayaraq, mümkün mədə-bağırsaq qanaxmalarının mümkünlüyünün araşdırılması zərurəti gündəmdə deyildi.
• - Hipokalemiya fonunda xəstənin davamlı kardiotelemetriyasına ehtiyac nəzərə alınmadı - xəstənin kardioloq tərəfindən düzgün qiymətləndirilməməsi səbəbindən.

5. Müəssisədə daimi reanimatoloqa müraciət reallığa uyğun gəlməyən təhlükəsizlik hissi yaradır. Xəstənin kifayət qədər tükəndiyini nəzərə alsaq, ehtiyac yaranarsa, reanimasiya tədbirləri çox güman ki, təsirsiz olacaqdır.
6. Bəzi həyati təhlükəsi olan ağırlaşmalar (məsələn, infarkt, insult, tromboemboliya) baş verdikdə, yerli işçilərin fikrincə, xəstənin başqa tibb müəssisəsinə köçürülməsi planlaşdırılır, bu da xəstənin vəziyyətinə görə vaxt itkisi ilə bağlıdır, bu da xəstənin həyatı üçün kritik təhlükə yaradır.
7. Xəstənin xüsusiyyətlərinə əsaslanaraq təcili köçürmə qərarının qəbul edilməsi müxtəlif əlaqələr arasında uzun koordinasiya tələb edir.

Nəticə

Xəstənin vəziyyəti kritik olduğundan onun müalicəsinin dərhal yaxşı işləyən və təcrübəli poliprofilaktik xəstəxanada, xüsusən də şəraiti 18 saylı müəssisənin klinikası tərəfindən yerinə yetirilməyən reanimasiya şöbəsində davam etdirilməsi tövsiyə olunur.

Mütəxəssis/ekspertləq qrupunun üzvləri:

Qiorqi Qriqolia

Qriqoli Xurçidze

Qiorqi Kaçarava

Qiorqi Papiaşvili

Aida Gözəlova

Tenqiz Çuladze

Nino Zavaraşvili

Mamuka Maçaidze